Nieuwe gezichten in het Mauritshuis

29 June 2021, 15:40 uur
Den Haag & Regio
mainImage

Het Mauritshuis in Den Haag heeft twee bijzondere schilderijen toegevoegd aan de vaste opstelling, één als aankoop en de ander als langdurig bruikleen.
De aankoop betreft een zeldzaam zelfportret van Adriaen van de Venne uit c. 1615-1618, waarop hij zichzelf uitzonderlijk minutieus afbeeldde in de rijke en modieuze kleding van zijn tijd. Van de Venne (1589-1662) was een zeer veelzijdig kunstenaar die niet alleen schilderde, maar ook gedichten schreef én prenten en boekillustraties ontwierp.

Van de Venne
Dit zelfportret ontstond kort nadat Van de Venne zich in Middelburg had gevestigd. Deze Zeeuwse hoofdstad was toen welvarend en Adriaen maakte er verfijnde schilderijen voor een rijke klantenkring. Adriaens schilderattributen ontbreken, hij presenteert zich hier als een welgesteld burger. Zijn zelfverzekerde, tikje arrogante blik is tijdloos en kennen we ook van filmsterren en andere beroemdheden. Het kleine paneel (18,2 x 13,3 cm), dat in een bijna perfecte staat verkeert, vormt een belangrijke versterking van de hoogwaardige groep zelfportretten in de collectie van het Mauritshuis. Het schilderij bevond zich bijna zeventig jaar in Amerikaans particulier bezit en kon worden aangekocht met steun van de BankGiro Loterij, de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds 17de-eeuwse schilderkunst) en een particulier.

Wautier
Het langdurige bruikleen betreft 'De opvoeding van Maria' van de Zuid-Nederlandse schilderes Michaelina Wautier (1604-1689) uit 1656. Maria, hier nog een meisje, leert lezen van haar oude moeder Anna. Vader Joachim richt zijn ogen naar de hemel, dankbaar dat het echtpaar nog op late leeftijd een kind kreeg. Hoewel het gaat om een historiestuk, heeft het de intimiteit van een huiselijk familietafereel. Michaelina Wautier is één van de weinige vrouwelijke kunstenaars uit de 17de eeuw die naast portretten en stillevens ook Bijbelse en mythologische voorstellingen schilderde. Lange tijd werden haar werken aan mannen toegeschreven, maar recent is zij herontdekt. Met dit langdurige bruikleen uit particulier bezit, dat tot stand kwam dankzij bemiddeling van de Hoogsteder Museum Stichting, wil het Mauritshuis het aandeel katholieke onderwerpen versterken, het aantal vrouwelijke kunstenaars in de vaste opstelling vergroten en bovenal laten zien dat menselijke aspecten als zorg, aandacht en opvoeding universele waarden van alle tijden zijn.